Hướng dẫn kiểm tra SEO

SEO là gì?

SEO đề cập đến việc tuân thủ các nguyên tắc và hướng dẫn do các công cụ tìm kiếm như Google, Bing,… đưa ra để cải thiện thứ hạng website trên kết quả tìm kiếm. Nó không phải là một danh sách kiểm tra cụ thể, mà là một tập hợp các thực tiễn tốt nhất liên tục phát triển và thay đổi theo thuật toán của các công cụ tìm kiếm.

I. Kiểm Tra Title Tag và Meta Description

Dưới đây là một số phương pháp:

1. Sử dụng công cụ trực tuyến:

+ Google Search Console: Đây là công cụ miễn phí của Google, cung cấp thông tin chi tiết về cách Google nhìn thấy trang web của bạn, bao gồm cả title tag và meta description. Bạn chỉ cần thêm trang web của bạn vào Google Search Console và xem báo cáo "Performance" Bạn sẽ thấy đoạn trích hiển thị trên kết quả tìm kiếm, từ đó có thể kiểm tra title và meta description.

+ SEO tools (phí hoặc dùng thử miễn phí): Nhiều công cụ SEO như SEMrush, Ahrefs, Moz, Screaming Frog SEO Spider cho phép bạn nhập URL và phân tích title tag và meta description, cùng với các yếu tố SEO khác. Chúng thường cung cấp thông tin chi tiết hơn Google Search Console.

+ Inspect Element (trình duyệt web): Đây là cách đơn giản nhất để kiểm tra title và meta description trên trình duyệt. Nhấp chuột phải vào trang web, chọn "Inspect" hoặc "Inspect Element" (tùy thuộc vào trình duyệt).Cách này cho thấy code thực tế trang web sử dụng.

2. Sử dụng công cụ kiểm tra SEO trên trang web

Một số website cung cấp công cụ kiểm tra SEO trực tiếp trên trang. Bạn chỉ cần dán URL vào và xem kết quả. Tuy nhiên, độ chính xác và chi tiết của kết quả sẽ khác nhau tùy thuộc vào công cụ.

3. Xem kết quả tìm kiếm Google

Cách đơn giản nhưng không chính xác tuyệt đối là tìm kiếm trang web trên Google. Title tag và meta description thường (nhưng không phải lúc nào cũng) hiển thị trên kết quả tìm kiếm. Lưu ý rằng Google có thể tự động tạo hoặc điều chỉnh title và description, do đó, những gì bạn thấy trên kết quả tìm kiếm có thể khác với code thực tế trên trang web.
Những điểm cần lưu ý khi kiểm tra:

Độ dài: Title tag nên ngắn gọn (dưới 60 ký tự) và meta description nên khoảng 150-160 ký tự để tránh bị cắt xén trên kết quả tìm kiếm.
Từ khóa: Title tag và meta description nên chứa từ khóa liên quan đến nội dung trang web để cải thiện thứ hạng tìm kiếm.

Độc đáo: Mỗi trang nên có title tag và meta description độc đáo, tránh trùng lặp nội dung.
Thuyết phục: Title tag và meta description cần hấp dẫn và thuyết phục người dùng nhấp vào liên kết trên kết quả tìm kiếm.

II. Hướng dẫn kiểm tra SEO bằng cách Kiểm Tra Header (H1-H6):

+ Để sắp xếp các tiêu đề phụ theo cấp độ quan trọng. Tránh lạm dụng hoặc sử dụng không hợp lý các thẻ header.
+ Số lượng header: Không nhất thiết phải có tất cả các loại header (H1-H6) trên một trang. Chỉ sử dụng các thẻ header cần thiết để cấu trúc nội dung một cách logic.
+ Mục đích SEO: Việc sử dụng header đúng cách có tác động tích cực đến SEO. Các công cụ tìm kiếm sử dụng header để hiểu ngữ cảnh và cấu trúc nội dung của trang web.
Tùy thuộc vào nhu cầu và kỹ năng của bạn, hãy chọn phương pháp phù hợp nhất để kiểm tra các thẻ header trên trang web. Phương pháp sử dụng "Inspect Element" là cách nhanh nhất và dễ dàng nhất cho người mới bắt đầu. Các công cụ SEO sẽ hữu ích hơn nếu bạn cần phân tích chi tiết hơn và tối ưu hóa SEO.

III. Kiểm Tra URL

Có nhiều cách để kiểm tra chất lượng của một URL, tùy thuộc vào khía cạnh chất lượng bạn muốn đánh giá. Dưới đây là một số phương pháp và công cụ hữu ích:

1. Kiểm tra khả năng truy cập

Truy cập trực tiếp:Cách đơn giản nhất là gõ URL vào trình duyệt web. Nếu trang web tải lên, URL khả dụng. Nếu không, bạn sẽ gặp lỗi như 404 (Not Found), 500 (Internal Server Error), v.v.
Công cụ kiểm tra phản hồi HTTP: Các công cụ như cURL (dòng lệnh) hoặc các tiện ích mở rộng trình duyệt có thể kiểm tra mã trạng thái HTTP của URL, giúp xác định chính xác lý do tại sao URL không khả dụng.

2. Kiểm tra nội dung

+ Đọc nội dung: Cách tốt nhất để đánh giá chất lượng nội dung là đọc nó. Hãy xem xét:
+ Tính chính xác: Thông tin có chính xác và đáng tin cậy không? Nguồn có uy tín không?
+ Tính cập nhật: Thông tin có được cập nhật thường xuyên không?
+ Tính liên quan: Nội dung có liên quan đến mục đích tìm kiếm của bạn không?
+ Tính dễ đọc: Nội dung có dễ hiểu và được trình bày tốt không? (có sử dụng tiêu đề, phụ đề, hình ảnh minh họa...)
+ Tính độc đáo: Nội dung có sao chép từ nguồn khác không? (có thể sử dụng công cụ phát hiện đạo văn)

3. Kiểm tra SEO (Search Engine Optimization)

Kiểm tra các yếu tố on-page: Sử dụng các công cụ như:
Google Search Console: Kiểm tra lỗi thu thập dữ liệu, các vấn đề về bảo mật, hiệu suất và khả năng thu thập dữ liệu của trang.
PageSpeed Insights (Google): Đánh giá tốc độ tải trang.
SEMrush, Ahrefs, Moz: Phân tích backlink, từ khóa, thứ hạng tìm kiếm, và các yếu tố SEO khác. (Các công cụ này thường là trả phí)
Kiểm tra các yếu tố off-page: Phân tích các liên kết trỏ đến trang web (backlinks) để đánh giá uy tín. Các công cụ SEO nêu trên cũng cung cấp thông tin này.

4. Kiểm tra bảo mật

HTTPS:Kiểm tra xem URL có sử dụng giao thức HTTPS an toàn hay không. Một URL bắt đầu bằng "https://" thường cho thấy trang web được bảo mật.
Quét malware: Sử dụng các công cụ quét malware trực tuyến để kiểm tra xem trang web có chứa phần mềm độc hại hay không.

5. Kiểm tra tính khả dụng (Usability)

Thiết kế: Trang web có dễ sử dụng và điều hướng không?
Phản hồi:Trang web có phản hồi nhanh chóng không?
Tính tương thích: Trang web có hiển thị tốt trên các thiết bị khác nhau (máy tính để bàn, điện thoại di động, máy tính bảng) không?

4. Kiểm Tra Hình Ảnh

Không có một công cụ duy nhất nào cho biết hình ảnh "chuẩn SEO" 100%, mà là sự kết hợp của các yếu tố sau:

a. Tên tập tin (File name)

Đúng: Sử dụng các từ khóa chính xác, ngắn gọn, dễ hiểu và liên quan đến nội dung hình ảnh. Ví dụ: "giay-the-thao-nam-adidas.jpg` thay vì `IMG0012.jpg"
Sai: Tên tập tin ngẫu nhiên, không chứa từ khóa hoặc chứa ký tự đặc biệt.

b. Thuộc tính Alt Text

Đúng: Mô tả chính xác và đầy đủ nội dung hình ảnh, bao gồm từ khóa liên quan. Alt text nên ngắn gọn, dễ hiểu và không quá 125 ký tự. Ví dụ: "Giày thể thao nam Adidas Ultraboost, màu đen, thiết kế hiện đại."
Sai: Alt text trống, mô tả không liên quan, hoặc quá dài. Alt text quan trọng không chỉ cho SEO mà còn cho người dùng sử dụng trình đọc màn hình.
c. Tiêu đề (Title)

Đúng: Sử dụng tiêu đề mô tả ngắn gọn và chính xác nội dung hình ảnh. Tiêu đề có thể chứa thêm thông tin bổ sung không cần thiết phải có trong alt text.
Sai: Thiếu tiêu đề hoặc tiêu đề không liên quan.

4. Mô tả (Description)

Đúng: Mô tả chi tiết hơn về hình ảnh, context, nguồn gốc, hoặc các thông tin khác. Không bắt buộc cho SEO nhưng giúp tăng cường trải nghiệm người dùng.
Sai: Thiếu mô tả hoặc mô tả không liên quan.

5. Kích thước và định dạng ảnh

Đúng: Sử dụng định dạng ảnh phù hợp (JPEG, PNG, WebP) và kích thước tối ưu để tải trang nhanh. Hình ảnh quá lớn sẽ làm chậm tốc độ tải trang, ảnh hưởng xấu đến SEO. Sử dụng công cụ nén ảnh để giảm dung lượng mà không ảnh hưởng chất lượng.
Sai: Sử dụng định dạng ảnh không phù hợp, kích thước quá lớn, ảnh hưởng đến tốc độ tải trang.

6. Sử dụng từ khóa (Keyword research)

Đúng: Sử dụng các từ khóa liên quan đến hình ảnh và phù hợp với nội dung trang web. Tuy nhiên, tránh nhồi nhét từ khóa (keyword stuffing) vào alt text hoặc tên file.
Sai: Sử dụng từ khóa không liên quan hoặc nhồi nhét từ khóa.

7. Sitemap ảnh

Đúng: Thêm ảnh vào sitemap để Google dễ dàng thu thập dữ liệu.
Sai: Không thêm ảnh vào sitemap.
Công cụ hỗ trợ:

Không có công cụ nào kiểm tra đầy đủ tất cả các yếu tố trên một lúc, nhưng bạn có thể sử dụng các công cụ sau để kiểm tra từng yếu tố:

Google Search Console: Kiểm tra lỗi thu thập dữ liệu ảnh, xem ảnh có được Google index hay không.
PageSpeed Insights: Kiểm tra tốc độ tải trang và đề xuất tối ưu hóa hình ảnh.
Công cụ kiểm tra ảnh trực tuyến:Có nhiều công cụ miễn phí trực tuyến giúp kiểm tra kích thước, định dạng, dung lượng ảnh.

5. Kiểm Tra Nội Dung:

Nội dung cần chất lượng cao, độc đáo, hấp dẫn người đọc và chứa từ khóa chính một cách tự nhiên.

II. Kiểm Tra Các Yếu Tố Off-Page

Các yếu tố Off-Page là những yếu tố nằm ngoài website của bạn, nhưng vẫn ảnh hưởng đến thứ hạng SEO.

1. Kiểm Tra Backlinks:

Cách 1. Kiểm tra Backlinks bằng các công cụ trực tuyến:

Có nhiều công cụ trực tuyến giúp bạn kiểm tra backlinks của một website, bao gồm cả backlinks chất lượng cao và backlinks kém chất lượng. Một số công cụ phổ biến là:

Ahrefs: Một công cụ SEO mạnh mẽ với khả năng phân tích backlinks chi tiết, bao gồm số lượng backlinks, điểm đánh giá chất lượng, và nguồn gốc của backlinks. (Yêu cầu đăng ký trả phí)
SEMrush: Tương tự như Ahrefs, SEMrush cung cấp thông tin chi tiết về backlinks, phân tích đối thủ cạnh tranh, và nhiều công cụ SEO khác. (Yêu cầu đăng ký trả phí)
Moz Link Explorer: Công cụ kiểm tra backlinks từ Moz, cung cấp thông tin về số lượng backlinks, Domain Authority (DA) và Page Authority (PA) của các trang liên kết. (Yêu cầu đăng ký trả phí)
Google Search Console: Công cụ miễn phí từ Google, cho phép bạn xem một số backlinks trỏ đến website của bạn. Tuy nhiên, thông tin cung cấp không đầy đủ bằng các công cụ trả phí.

Để sử dụng các công cụ này, bạn cần:

1. Đăng ký tài khoản (nếu cần).
2. Nhập URL của website bạn muốn kiểm tra.
3. Xem báo cáo backlinks được tạo ra. Báo cáo thường bao gồm thông tin như:
Số lượng backlinks: Tổng số backlinks trỏ đến website.
Nguồn backlinks: Website nào đang liên kết đến bạn.
Chất lượng backlinks: Đánh giá chất lượng của backlinks dựa trên các yếu tố như DA, PA, và độ uy tín của website nguồn.
Anchor text: Văn bản được sử dụng làm hyperlink.

Cách 2: Kiểm tra Backlinks bằng Google Search Console:

Google Search Console là một công cụ miễn phí từ Google giúp bạn giám sát hiệu suất website của bạn trên kết quả tìm kiếm. Để kiểm tra backlinks:

1. Truy cập Google Search Console và đăng nhập bằng tài khoản Google của bạn.
2. Chọn website bạn muốn kiểm tra.
3. Trong menu bên trái, chọn "Liên kết".
4. Bạn sẽ thấy một báo cáo về các backlinks trỏ đến website của bạn. Lưu ý rằng, báo cáo này không đầy đủ như các công cụ trả phí.

Backlinks là các liên kết từ các website khác trỏ về website của bạn. Số lượng và chất lượng backlinks ảnh hưởng rất lớn đến thứ hạng SEO.

III. Sử dụng Công Cụ Kiểm Tra SEO

Cách sử dụng công cụ kiểm tra SEO phụ thuộc vào công cụ cụ thể bạn đang sử dụng. Tuy nhiên, hầu hết các công cụ đều cung cấp các chức năng chính sau đây:

1. Chọn công cụ: Có rất nhiều công cụ kiểm tra SEO, từ miễn phí đến trả phí, mỗi loại có ưu điểm và nhược điểm riêng. Một số công cụ phổ biến bao gồm:

Miễn phí: Google Search Console, Google PageSpeed Insights, Ubersuggest (phiên bản miễn phí giới hạn), SEOquake (tiện ích mở rộng trình duyệt), MozBar (phiên bản miễn phí giới hạn).
Trả phí: SEMrush, Ahrefs, Moz Pro, Serpstat.

Chọn công cụ phù hợp với ngân sách và nhu cầu của bạn. Nếu bạn mới bắt đầu, các công cụ miễn phí là điểm khởi đầu tốt.
2. Thêm website của bạn: Hầu hết các công cụ đều yêu cầu bạn thêm website của mình. Bạn sẽ cần cung cấp URL chính của website. Một số công cụ cho phép bạn thêm nhiều website.
3. Phân tích dữ liệu: Sau khi thêm website, công cụ sẽ bắt đầu phân tích các yếu tố SEO khác nhau. Thông thường, bạn sẽ tìm thấy thông tin về:

Từ khóa: Công cụ sẽ cho biết từ khóa nào website của bạn đang xếp hạng, lượng tìm kiếm của từ khóa đó, và cơ hội xếp hạng cho các từ khóa khác.
Backlinks: Công cụ sẽ liệt kê các website đang liên kết đến website của bạn. Số lượng và chất lượng backlinks là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến thứ hạng.
PageSpeed: Tốc độ tải trang là một yếu tố SEO quan trọng. Công cụ sẽ phân tích tốc độ tải trang của bạn và đưa ra gợi ý cải thiện.
Nội dung: Một số công cụ sẽ phân tích nội dung website của bạn, đánh giá chất lượng, độ dài, và mật độ từ khóa.
Thẻ meta: Công cụ sẽ kiểm tra các thẻ meta quan trọng như tiêu đề (title tag), mô tả (meta description), và thẻ từ khóa (keyword meta tag).
Lỗi kỹ thuật: Công cụ sẽ phát hiện các lỗi kỹ thuật như lỗi 404, broken link, vấn đề cấu trúc website.
Thân thiện với thiết bị di động: Công cụ sẽ kiểm tra xem website của bạn có hiển thị tốt trên thiết bị di động hay không.
An toàn: Công cụ sẽ kiểm tra xem website có an toàn không, có bị nhiễm malware hay không.

4. Hiểu và giải thích báo cáo:Kết quả thường được trình bày dưới dạng báo cáo, đồ thị hoặc bảng biểu. Bạn cần hiểu ý nghĩa của các chỉ số và cách giải thích chúng. Điều này đòi hỏi kiến thức cơ bản về SEO.
5. Cải thiện website: Dựa trên kết quả phân tích, bạn sẽ xác định được những điểm mạnh và điểm yếu của website. Sau đó, bạn cần thực hiện các thay đổi cần thiết để cải thiện thứ hạng SEO.
Ví dụ sử dụng Google Search Console

1. Đăng nhập vào Google Search Console.
2. Thêm website của bạn bằng cách xác minh quyền sở hữu.
3. Truy cập vào các báo cáo khác nhau như Coverage, Search Appearance, Links, và Mobile Usability để xem thông tin về chỉ mục, các vấn đề kỹ thuật, backlinks và hiệu suất trên thiết bị di động.

Kết Luận

Hướng dẫn kiểm tra SEO là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự kiên trì. Áp dụng đúng các kỹ thuật SEO on-page và off-page, kết hợp với việc theo dõi hiệu quả thông qua các công cụ phân tích, sẽ giúp website của bạn cải thiện thứ hạng tìm kiếm trên Google và thu hút được nhiều khách hàng hơn. Tuy nhiên, cần nhớ rằng SEO là một cuộc chơi dài hơi, đòi hỏi sự thích ứng với các thuật toán thay đổi liên tục của Google. Vì vậy, hãy luôn cập nhật kiến thức và phương pháp để tối ưu hóa website một cách hiệu quả nhất.